МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН САЙД, 
УЛСЫН УРГАЦЫН КОМИССЫН ДАРГЫН 
АЛБАН ДААЛГАВАР

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын баруун бүсийн зөвлөгөөн Увс аймагт (2018.08.23-24) болж байна.

Нийт 154 ширхэг төхөөрөмжийг сүүний чиглэлийн эрчимжсэн үхрийн аж ахуй эрхлэгчдэд 30 хувийн урьдчилгаа төлбөртэй, урт хугацаанд эргэн төлөгдөх нөхцөлөөр Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны харьяа Мал хамгаалах сангаар дамжуулан олгох ажлыг зохион байгуулж байна.

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбааатар хотын Захирагч С.Батболдоор ахлуулсан ажлын хэсэг өнөөдөр Сонгинохайрхан дүүргийн 32-р хороо, Эмээлтэд баригдаж буй Мах бэлтгэх үйлдвэрийн барилгын ажлын явцтай танилцлаа. Барилгын ажил одоогоор 50 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Монгол Улсын Засгийн газраас мал, амьтны халдварт, гоц халдварт, шимэгчтэх өвчнөөс нэн тэргүүнд урьдчилан сэргийлэх бодлого баримталж байна. Тиймээс дархлаажуулалт, боловсруулалт, угаалга, туулгалт, ариутгал халдваргүйжүүлэлт зэрэг мал эмнэлгийн урьдчилан сэргийлэх уламжлалт аргыг сэргээн хэрэгжүүлж байна.

Тиймээс энэ удаад Малын генетик нөөцийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх тэр дундаа малын генетик нөөцийг ашиглах, судлан хөгжүүлэхэд мэргэжлийн байгууллагын хүлээх үүргийн талаар хуульд тусгасан зохицуулалтыг хүргэж байна. Доорхи линкээр дэлгэрэнгүй үзнэ үү?

Манай улс 2017-2018 онд 27,9 мян.тонн үхрийн мах, 43,6 мян.тонн адууны мах экспортлохоор тогтоож, хонь, ямааны маханд экспортын хэмжээ, хязгаар тогтоохгүй байхаар шийдвэрлэсэн. Энэ хүрээнд 2018 оны эхний зургаан сарын байдлаар 9557.6 тонн дулааны аргаар боловсруулсан мах, 8868.5 тонн адууны мах, 775.6 тонн хонины болон ямааны мах, 620 тонн үхрийн мах, 498.4 тонн дайвар бүтээгдэхүүн нийт 20320.1 тонн мах, махан бүтээгдэхүүн экспортолж, 44,9 сая ам.доллар буюу 110,6 тэрбум төгрөгийн орлого олсон болохыг Гаалийн ерөнхий газраас мэдээлж байна. Энэ нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад мах, махан бүтээгдэхүүний экспортын хэмжээ 2,8 дахин нэмэгдсэн үзүүлэлт юм.

Уулзалтаар Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам, Хүнсчдийн холбоо хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулахаар тохиролцлоо.

Тус арга хэмжээний хүрээнд хүнс, хөнгөн, жижиг, дунд үйлдвэр эрхлэгчид талбайн түрээсийн төлбөргүйгээр үзэсгэлэн худалдаанд оролцох, мөн гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах, хамтран ажиллах төслүүдээ танилцуулах боломжтой тул оролцох хүсэлтэй аж ахуйн нэгжүүдийг Монголын Үндэсний Худалдаа Аж Үйлдвэрийн Танхимд       /утас:11-312371/ бүртгэж байна.

Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай хуралдааныг өнөөдөр зохион  байгуулж, төр захиргааны байгууллагууд сахилга, хариуцлагаа чангатгах үүргийг хотын дарга өглөө.  

Монгол Улс мал сүргээр баян орон. Гэвч малын гоц халдварт өвчин бидэнд байнгын сорилт, эрсдэл, аюул дагуулж байна. Малын эзэн малчин танд мал, амьтны гоц халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх БОЛОМЖ байна.

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын төвийн бүсийн зөвлөгөөн Өвөрхангай аймагт (2018.08.09-10) болж байна. Зөвлөгөөнд нийслэл, Дархан-Уул, Сэлэнгэ, Төв, Дундговь, Өвөрхангай аймгийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн газар, сумдын Мал эмнэлэг, үржлийн мэргэжилтнүүдийн төлөөлөл болсон 250 гаруй хүн оролцож байгаа юм.

Өвс хуйлан боогч, үр тариа хураах комбайн, трактор, тэжээл хураагч, хадуур зэрэг техник тоног төхөөрөмжийг Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангаар дамжуулан тариалан эрхлэгч аж ахуй нэгж, байгууллага, иргэдэд жилийн 4,62 хувийн хүүтэй, урьдчилгаа төлбөртэй, 60 сарын хугацаанд түрээсийн гэрээ байгуулан олгоно.

Бэлчээрийн даацдаа тохирсон мал аж ахуй эрхлэх шаардлага өдөр ирэх бүр зүй ёсоор тулгарч буй өнөөгийн нөхцөлд нийгэмд хүлээлт үүсгэсэн Бэлчээрийн тухай хуулийн төсөлд мэргэжлийн байгууллага, холбоод, эрдэмтэн судлаачид, малчдаас санал авч, эцэслэн боловсруулж, батлуулахаар салбар яам ажиллаж байна. Малчдаас малын хөлийн татвар авах асуудлыг хуульчиллаа гэхэд татварын орлогыг эргээд малчдын амьдралыг сайжруулах, бэлчээрээ хамгаалах, хадлан, тэжээл бэлтгэх, худаг гаргах зэрэг тодорхой ажлуудад зарцуулах болно гэдгийг ХХААХҮ-ийн сайд Б.Батзориг онцоллоо.

Малын өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, малын үржүүлэг, селекцийн ажил, үйлчилгээ”-г жил бүрийн 5 дугаар сарын 1-ний өдрөөс 10 дугаар сарын 20-ны өдөр хүртэл явуулахаар Засгийн газар шийдвэрлэсэн. Энэ дагуу малын паразит, шимэгчтэх өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, малыг эрүүлжүүлэх зорилготой малын угаалгын ажил орон даяар эхэллээ.

Манай улс дэлхийн ноолуурын хэрэгцээний 40 хувь, тэмээний ноосны 70 хувийг дангаараа хангадаг гэсэн тоон үзүүлэлт бий. Өнгөрсөн онд манай үндэсний үйлдвэрүүд худалдан авсан хонины ноосны 67 хувь, тэмээний ноосны 90 хувийг угааж экспортод гаргасан байна. Монгол Улс жилд дунджаар 30 гаруй мянган тонн ноос үйлдвэрлэж байгаагийн 26 мянган тонныг дотооддоо боловсруулахыг үндэсний үйлдвэрлэгчид зорин ажиллаж байна. 

Аймаг, нийслэлийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн газар, сумдын мал эмнэлэг, үржлийн тасгийн албан хаагчдын мэргэжилтнүүдийн мэдлэг, мэргэжлийг дээшлүүлэх, харилцан туршлага солилцох, хамтран ажиллах зорилготой "Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын бүсийн зөвлөгөөн" наймдугаар сарын 2,3-ны өдрүүдэд Монгол орны зүүн бүс болох Сүхбаатар аймагт эхэллээ.

Хөдөө аж ахуйн бирж ХХК, Монголын ноос, ноолууран бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч үндэсний компаниуд хамтран Хөдөө аж ахуйн биржийн ноосны шимтгэлийг нэмэгдүүлэх шийдвэр гарсантай холбогдуулан өнөөдөр (2018.07.19) ХХААХҮЯ-ны хурлын танхимд мэдээлэл хийлээ.

Монголын ноосон бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчдийн холбоо, түүний гишүүн “Эрдэнэт хивс”, “Улаанбаатар хивс”, “Могул ноос”  зэрэг үндэсний үйлдвэрүүд 2018 оны 6 дугаар сарын дундуур хонины ноосыг дийлэнх хувийг самнах, эцсийн бүтээгдэхүүн хийх хэмжээг нэмэгдүүлэх зорилт тавин ажиллаж байгаа бөгөөд үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд хөдөө аж ахуйн биржийн шимтгэлийг нэмэгдүүлж өгөх хүсэлтийг ХХААХҮЯ-нд тавьсан.

2018 оны 7 дугаар сарын 16-ны байдлаар Архангай аймгийн долоо, Өвөрхангай аймгийн гурван суманд гарсан малын гоц халдварт шүлхий өвчний тархалтыг бүрэн зогсоож, хорио цээрийн дэглэм хэрэгжиж байна. Эдгээр сумын 1904 өрхийн 1 148 094 толгой малыг урьдчилан сэргийлэх вакцинжуулалт хамруулаад байгаа бөгөөд дархлаажуулалт үргэлжилж байна.